Levenswiel
Jouw werk met mensen is waardevol. Jij kunt het verschil maken, voor een cliënt, voor een systeem en voor iedereen daaromheen.
Tegelijkertijd ontstaat er steeds meer druk vanuit werkgevers, patiënten, cliënten, zorgverzekeraars, en er zijn steeds meer hulpbehoevenden. Er moet meer en alles moet snel. Dit terwijl jij graag kwaliteit wil leveren. Zeker als je vanuit passie werkt, wil je juist je werk goed doen, echt impact maken, en loopt de druk snel verder op.
Gelukkig maakt dit probleem mensen ook creatief en oplossingsgericht. We zien medewerkers met geniale ideeën. Mooie creatieve initiatieven die zorgen voor goede resultaten. Het werken met sjablonen is een van de manieren die jou kan helpen om efficiënter met tijd om te gaan zónder aan kwaliteit te verliezen.
Enkele voorbeelden van hoe sjablonen jou in jouw werk kunnen ondersteunen:
- Een sjabloon kan (met eenvoudige uitleg) voor een sessie door de cliënt worden ingevuld zodat je in de sessie direct to the point kunt komen.
- Een ingevuld sjabloon kan door een cliënt mee naar huis worden genomen, zodat deze het als gesprekssamenvatting met belangrijke derden kan bespreken.
- Een bekrachtigend sjabloon kan als screensaver op de telefoon worden opgeslagen of het sjabloon kan mee naar huis worden genomen en op een prominente plek worden opgehangen. Zo wordt de cliënt regelmatig herinnerd aan wat er eerder is besproken.
- Een foto van een ingevuld sjabloon kan voor een sessie als reminder naar de cliënt worden gestuurd. Zo wordt het vorige ‘gesprek’ weer opgefrist, hoeft er minder te worden herhaald, kan er gemakkelijker worden teruggeblikt en sneller worden doorgepakt.
In deze blog deel ik een sjabloon dat ik als beeldend therapeut veel gebruikt heb en ik laat je zien op wat voor een manier het werkt.
‘Het levenswiel’ is als een van de 101 visuele gesprekssjablonen, opgenomen in ons boek ‘Gesprek in beeld’. In het boek staat daar een hele korte gebruiksaanwijzing bij, die ik hieronder zal kopiëren.
Een manier om tevredenheid op verschillende levensgebieden in kaart te brengen is het levenswiel. Je kunt beginnen door met de cliënt te onderzoeken welke levensgebieden voor hem belangrijk zijn. Daarna geef je elk domein een pizzapunt en laat je de cliënt de mate van tevredenheid per pizzapunt invullen. Zo staat bijvoorbeeld een volledig ingevulde pizzapunt voor 100% tevredenheid. Op deze manier creëer je voor de cliënt en jezelf inzicht en overzicht.
Wanneer mensen in therapie komen is de stress vaak hoog. Een kenmerk van hoge stress is dat mensen hun situatie met een tunnelvisie bekijken. Door een tunnel ziet de wereld er niet alleen donkerder uit (mensen ontvangen minder licht), maar het beperkt ook het vermogen tot uitzoomen. Uitzoomen is nodig om meer lucht te ervaren en te kunnen komen tot creatieve oplossingen.
Het met elkaar invullen van dit ‘levenswiel’ helpt de cliënt om meer afstand te nemen van zijn ‘probleem’ en het grotere geheel (weer) te overzien. Dit kan helpen om de situatie in perspectief te zien. Wanneer de cliënt op deze manier ook kan zien hoeveel er misschien wél goed gaat, helpt dit om te relativeren. Aan de andere kant kan het de begeleider helpen om zicht te krijgen op hoe de cliënt zichzelf en zijn leven ervaart en wat hij belangrijk vindt.
Natuurlijk kun je het werken met dit sjabloon uitbreiden. Ga bijvoorbeeld met de cliënt na welke van de pizzapunten de grootste zou moeten zijn. Is bijvoorbeeld de relatie met partner het meest belangrijk, dan krijgt dat de grootste punt; worden de professionele prestaties als minder belangrijk ervaren, dan krijgt dat een kleinere pizzapunt. Natuurlijk kun je ook een hele pizza besteden aan een bepaald domein. Zo kan ‘school’ bestaan uit verschillende deelgebieden zoals sociale contacten, contact met docenten, huiswerk, resultaten, bemoeienis van derden, aanwezigheid, enzovoort. Deze deelgebieden kunnen onafhankelijk van elkaar worden beoordeeld.
Kortom, werk jij wel eens met cliënten die last lijken te hebben van hyperfocus op een bepaald probleem? Dan zou ik zeggen: Ga het gesprek aan de hand van dit sjabloon aan en ervaar zelf de positieve effecten van het werken met een visueel gesprekssjabloon zoals deze!
Wil jij het tekenen en werken met sjablonen ook in ander soort gesprekken laagdrempeliger toepassen? Dan is ons boek Gesprek in beeld misschien iets voor jou. In dit boek hebben wij 101 gesprekssjablonen verzameld die de hulpverlener of behandelaar zó zou kunnen gebruiken.
